Pomiar sprawności płuc
Kontrolowanie czynności płuc jest możliwe także w warunkach domowych. Pomiar sprawności płuc jest ważnym elementem diagnostyki, ponieważ postępujący charakter choroby powoduje że przyzwyczajamy się do patologicznego stanu. Istotną pomocą w odpowiednio wczesnym wykrywaniu zbliżającego się zaostrzenia choroby są pomiary przy pomocy tzw. pikflometru , który służy do zmierzenia maksymalnego natężenia przepływu powietrza wydechowego (maksymalnej siły wydechu), tzw. PER
Wykonując pomiar należy głęboko nabrać powietrza, zatrzymać, włożyć ustnik do ust szczelnie obejmując go wargami, a następnie wydmuchać powietrze z płuc jak najszybciej i jak najsilniej, jakby starając się zgasić płonącą świecę.
Pomiaru PEF dokonuje się trzykrotnie raz za razem, a najwyższą wartość notuje na specjalnym wykresie. Zwykle powtarza się pomiar dwa razy dziennie: rano i wieczorem. Dla stabilności przebiegu astmy nie jest ważna jednorazowa wysoka wartość PEF, lecz jak najmniejsze wahania tych wartości w ciągu dłuższego czasu.
Zmniejszanie się wartości PEF w ciągu jednego lub kilku dni jest oznaką zbliżającego się zaostrzenia choroby, np. w przebiegu infekcji. Odpowiednio wczesne wykrycie tego zjawiska pozwala na zmianę dotychczas stosowanej dawki leków i zapobieżenie nasileniu astmy. Jest bardzo ważne, aby przez dłuższy czas dokonywać pomiarów wydechowych rano i wieczorem i nanosić je na odpowiednią skalę. Pozwala to na ustalenie własnej, najlepszej wartości PEF w okresie dobrego samopoczucia. Gdy będzie ona znana, w przyszłości można posługiwać się tylko wyrywkowymi pomiarami, odnosząc je do wartości najlepszej (jako jej procent). W zależności od wartości procentowej PEF istnieją specjalne schematy ułatwiające modyfikację stosowanych leków.