Jakie są inne istotne elementy sauny?
W publicznych saunach fińskich zatrudnione są starsze kobiety, które myją mężczyzn i kobiety korzystające z sauny, ponieważ oczyszczenie ciała jest uważane przez Finów jako cel sauny.
Ręczny masaż staje się bardzo popularną formą pielęgnowania ciała i specjalnej terapii. Podczas gdy w szpitalach, sanatoriach i w gabinetach fizykoterapii masaż stosuje się jako zabieg leczniczy, w przypadku sportowców jako czynnik poprawy kondycji, to masaż zdrowych ludzi, jaki przeprowadza się w saunach, oznacza dbanie o ciało w celu poprawy zaopatrzenia tkanek w krew i ich oczyszczenia.
Celem masażu jest, więc zwiększenie oddziaływania sauny. Głęboko efektywny masaż może być przeprowadzony na mięśniach, które są dobrze rozluźnione przez ciepło. Dzięki masażowi zostają uruchomione płyny tkankowe, razem z osadami i substancjami zakaźnymi. Jest to manifestowane szczególnie intensywnym poceniem się podczas sauny zastosowanej po wcześniejszym masażu. Resztki zastosowanego podczas masażu środka do smarowania nie przeszkadzają poceniu się. Do smarowania skóry w czasie masażu stosowane są naturalne olejki; zaabsorbowana porcja jest korzystna dla skóry.
Innym typem masażu, który jest szeroko stosowany w szpitalach, w szczególności przy kontuzjach sportowców, a także w przypadku otyłości dla uruchomienia złogów tłuszczu, jest podwodny masaż strumieniem wodnym. Jest on przeprowadzany w ogromnym basenie, dobrze regulowanym pod względem temperatury. Ciepło, które przechodzi z wody do ciała, sprzyja korzystnym zmianom. Gdyby ta metoda została użyta w połączeniu z sauną, to mogłoby to przeszkadzać rytmicznemu działaniu w saunie układu ciepło/zimny bodziec i mogłoby wpływać na korzyści odnoszone pod wpływem sauny.
Jeżeli zatem, zgodnie z receptą, należy stosować obydwa zabiegi tego samego dnia, to masaż podwodny powinien być przeprowadzany z wyprzedzeniem, a po nim – po 1/4 do 1/2 godz. przerwy – można korzystać z sauny.
Takie samo wyprzedzenie należałoby zastosować przy korzystaniu także z innych typów ciepła. Na przykład, basen z ciepłą wodą 38’C lub pomieszczenie z parą wodną, powinno być zastosowane przed sauną. Po ich użyciu, a przed korzystaniem z sauny, należy w sposób dostateczny ochłodzić ciało. Jeżeli ma się do dyspozycji kryty basen, należy zauważyć, że ciepłe, wilgotne powietrze w pomieszczeniu (często powyżej 28’C) jest tak niekorzystne dla zaopatrzenia organizmu w tlen w czasie sauny jak basen z ciepłą wodą. Pływanie w basenie z ciepłą wodą, które jest zwykle zalecane przy braku wysiłku fizycznego powinno zatem zawsze poprzedzać saunę. Pływanie najpierw, potem sauna (bez pływania)!
Generalnie powinniśmy powiedzieć: najpierw wysiłek, potem odnowa, to jest: najpierw pływanie, gimnastyka, bieganie itd. a potem sauna. Jeżeli po kąpieli w saunie chcemy skorzystać z solarium lub kąpieli słonecznej, to należy pamiętać, że z powodu utraty zrogowaciałego naskórka skóra stała się bardziej wrażliwa na napromieniowanie.