Sauna fińska(mokra)
Najbardziej rozpowszechniona jest sauna fińska, w której co pewien czas należy polewać wodą kamienie (z reguły spore złomy granitu), które ułożone są na szczycie pieca. Każdorazowe polanie rozgrzanych kamieni wywołuje powstawanie kłębów pary rozchodzących się po całym pomieszczeniu, które na ogół ma 2-3 „kondygnacje” ( półki), na których im wyżej, tym wyższa temperatura. W fińskiej saunie piec rozgrzewa powietrze do temperatury 80-100 °C. Wilgotność w pomieszczeniu wynosi od 25% do 40%. Warto jednak zapamiętać, – że sauna nie wykonana z drewna lub nie wyłożona w całości drewnem – nie jest już sauną tylko łaźnią parową (rzymską).
Sauna szwedzka(sucha)
Sauna szwedzka według niektórych historyków należy do najstarszych typów sauny, poprzedziła pojawienie się typowej fińskiej sauny parowej. Lepiej jednak nie mówić o tym żadnemu Finowi, gdyż są dość drażliwi na tym punkcie. Jednak sauna ta nazywana jest również staro skandynawską, a nazwy chyba nie biorą się z powietrza. Sauna szwedzka pojawia się poza Skandynawią niezbyt często. Wchodzi się do niej dopiero wówczas, gdy temperatura sięgnie ok.100ºC, a wilgotność spadnie do nieco powyżej 10-15 %. Jest to wiec sauna wywołująca u osób nie przygotowanych odpowiednio szok termiczny. Praktycznie wystrój nie różni się niczym od sauny fińskiej (także wykładzina drewniana), poza tym, iż palenisko na ogół jest w pomieszczeniu sąsiadującym a sama sauna ogrzewana jest raczej podgrzanym powietrzem. Czasem z sauny tego typu korzystają u nas w kraju sportowcy w ośrodkach treningowych, zwłaszcza przed zawodami w krajach o suchym i gorącym klimacie. O ile sauna fińska uchodzi za zdrową, a nawet leczniczą, to w stosunku do sauny szwedzkiej istnieją dość poważne przeciwwskazania lekarskie to jej stosowania przez osoby chorujące na serce oraz choroby krążenia, jak również niektóre choroby skórne. Nie zaleca się jej również dzieciom w wieku przedszkolnym.
Łaźnia rzymska
Łaźnia rzymska jest już czymś odmiennym od sauny. Wywodzi się przecież z kręgu śródziemnomorskiego. Zasada działania jest bardzo podobna do sauny fińskiej. W pomieszczeniu łaźni właściwej może być instalowany piec do sauny. Podstawowa różnica jest zauważalna w wystroju. Łaźnia rzymska wymaga także znacznie większej powierzchni oraz kubatury. Ściany łaźni rzymskiej nie są wykładane drewnem. Jako wykładziny stosuje się przede wszystkim płyty kamienne (głównie marmur, rzadziej granit lub bazalty). Można również stosować ceramiczne płytki łazienkowe. Niezbędna jest jednak znacznie większa niż w przypadku sauny dbałość o sprawny odpływ wody (ze skraplającej się pary) oraz wentylację pozwalającą na wymianę powietrza po sesji kąpielowej. Zasadą jest również – niezależnie od kabiny natryskowej – urządzenie chociażby niewielkiego basenu w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczenia właściwej łaźni.
Sauna na podczerwień
Jest to sauna bez pary i z niską temperaturą powietrza (40-65°C), gdzie zamiast tradycyjnych pieców wykorzystywane są ceramiczne promienniki podczerwieni. Z systemu głębokiego wnikania ciepła do organizmu dzięki podczerwieni może korzystać każdy. O bezpieczeństwie użytkowania świadczy też to, że kabiny podczerwone emitują ciepło bardzo podobne do energii cieplnej pochodzącej ze słońca, a także tej, którą produkuje nasze ciało, spalając substancje energetyczne w celu utrzymania odpowiedniej temperatury. Poddane działaniu promieni podczerwonych tkanki wchłaniają je, co powoduje znaczny wzrost możliwości zarówno regeneracyjnych, jak i leczniczych. Nie ma przy tym niebezpieczeństwa zbytniego napromieniowania, gdyż, kiedy zostanie osiągnięty zadowalający poziom nasycenie, reszta promieni przenika przez tkanki bez żadnych niepożądanych skutków. Sauna na promienie podczerwone to sauna bez pary, gorącego powietrza i związanych z tym trudności w oddychaniu. Promienie podczerwone to po prostu promieniowanie cieplne, które penetruje skórę do głębokości ponad czterech centymetrów i jest z łatwością wchłaniane przez ciało. Sauna na podczerwień jest doskonałym substytutem sauny tradycyjnej. Sauny na podczerwień oczyszczają skórę i tkanki podskórne ze zbędnych toksyn, czego efektem jest jędrna, czysta i zdrowa skóra. Działanie oczyszczające sauny na podczerwień jest podobne do sauny tradycyjnej. Idea piękna płynącego z wnętrza jest tu jak najbardziej na miejscu, gdyż to właśnie nowa, piękna i zdrowa skóra zastępuje starą, złuszczającą się skórę i zatrutą toksynami.
W trakcie korzystania z sauny na promienie podczerwone ciało nagrzewa się i rozszerzają się naczynia krwionośne. Skutkiem tego jest zwiększenie przepływu krwi i lepsze dotlenienie i ukrwienie tkanek. Skóra czerwienieje, co oznacza, że bogata w tlen krew dociera do miejsc, gdzie często może jej brakować w wystarczających ilościach. Proces ten powoduje również usunięcie z organizmu dużych ilości toksyn, które nie zalegają w głębszych warstwach skóry. Wolna od toksyn, zdrowa skóra lepiej się opala i wolniej starzeje. Najlepsze takie efekty można osiągnąć przy regularnym stosowaniu – najlepiej raz czy dwa razy w tygodniu. Regularne wizyty w takiej saunie mają także pozytywny wpływ na zmniejszenie cellulitisu.. Sauna na podczerwień, powodując intensywne pocenie się, pozwala na pozbycie się części tych niechcianych „śmieci” z organizmu.
W kabinie sauny osiąga się temperatury od 80 do 100 stopni C, a nawet i więcej. Nasz organizm potrafi wytrzymać taką temperaturę tylko, dlatego, że powietrze w saunie jest nadzwyczaj suche. Organizm reaguje na takie gorąco wydzielaniem wielkiej ilości potu – do 30 g na minutę lub do 500 g przy każdej kąpieli, przy czym wydzielający się pot ochładza powierzchnię naszego ciała.Przy wysokiej wilgotności powietrza wyparowuje o wiele mniej potu, przez co zmniejsza się możliwość ochłodzenia organizmu i stosownie do tego może znieść o wiele mniejsze temperatury lub wyższe temperatury nie tak dobrze. Jako przykład może tutaj posłużyć łaźnia parowa ze swoją wysoką wilgotnością powietrza. Mimo że kąpiel odbywa się tutaj w temperaturze około 45 stopni C nasz organizm znosi ją o wiele gorzej aniżeli bardzo suchą kąpiel w saunie. Kąpiel w saunie, polegająca na przebywaniu w gorącym suchym powietrzu jak też następnie na gruntownym ochłodzeniu wywiera na nasz organizm bardzo korzystny wpływ, zwłaszcza, gdy chodzi o pracę serca jak też krwioobiegu, powodując intensywne przekrwienie skóry. Sauna oczyszcza organizm z toksyn, uodparnia i haruje nasze ciało, przyczyniając się jednocześnie do poprawy samopoczucia. W porównaniu z łaźnią parową, sauna stanowi mniejsze obciążenie dla ustroju. Wynika to z następujących faktów: suche powietrze – w porównaniu z wilgotnym – oraz zwiększenie szybkości krążenia powietrza w saunie znacznie ułatwia procesy parowania z powierzchni skóry i wydalania wody z powietrzem wydechowym, mniej intensywnie nagrzewa tkanki (wskutek mniejszego przewodnictwa cieplnego), sprzyjając w ten sposób lepszemu znoszeniu wysokiej temperatury otoczenia.
Ciśnienie tętnicze krwi ulega obniżeniu (zwłaszcza u osób z nadciśnieniem tętniczym) ciśnienie żylne narasta. W saunie mamy do czynienia z przyspieszeniem krążenia i przemieszczeniem krwi z narządów wewnętrznych do skóry i płuc. Obciążenie krążenia w saunie odpowiada obciążeniu w wyniku lekkiej pracy fizycznej. Sauna wywiera na mięsień sercowy działanie ćwiczące, a wg niektórych autorów sauna działa tak samo ćwicząco na mięsień sercowy i na zdolność wysiłkową ustroju, jak regularny trening fizyczny. Kąpiel w saunie stanowi swoiste połączenie zabiegu przegrzewania ciała przy zastosowaniu gorącego, suchego powietrza z okresowym, krótkim oddziaływaniem dużej wilgotności i dużego natężenia pola elektrycznego z następującym po nim zabiegiem ochładzania ciała za pomocą kąpieli powietrznej oraz zimnych zabiegów wodoleczniczych. Dla zdrowego człowieka wszystkie procesy zainicjowane pobytem w saunie są bezpieczne i korzystne. Jest to trening dla układu krążenia i oddechowego. Podczas zabiegu zachodzą też zmiany w układzie hormonalnym. Pobudzony zostaje układ przysadkowo- podmózgowy, zarządzający całym systemem wydzielania wewnętrznego. Sauna ma zbawienny wpływ na układ nerwowy i kondycję psychiczną. Dochodzi do przemieszczania się płynów ustrojowych, wraz z potem wydalane są toksyny i szkodliwe produkty przemiany materii. Temperatura skóry wzrasta do 40°C, rozszerzają się naczynia podskórne, natomiast kurczą wewnętrzne. Następuje przyspieszenie akcji serca, początkowo rośnie ciśnienie krwi, ale pod koniec zabiegu spada, wzrasta częstotliwość oddechów, co powoduje zwiększoną wentylację płuc.